Unia płaci, Unia wymaga

Program "Polska - Czechy 2002" ma być opłacony z funduszy Phare CBC. Bolączką projektu autorstwa Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych w Opolu są nie wykupione grunty pod inwestycje i brak pozwolenia budowlanego. Aby projekt został zatwierdzony, odpowiednie pozwolenia budowlane muszą zostać przedłożone w lutym.

Z wnioskami projektów inwestycji zgłoszonych do sfinansowania w przyszłym roku przez Unię Europejską zapoznali się niezależni eksperci z Warszawy. Do swoistego przetargu osiem planów inwestycyjnych wystawiło województwo dolnośląskie, a cztery opolskie. Tym razem w konkury o unijne pieniądze nie stanęło województwo śląskie, co znacznie zwiększyło możliwości pozostałych regionów.

- Eksperci oceniali między innymi wpływ projektów na współpracę w rejonie pogranicza polsko-czeskiego, ich trafność i trwałość, zdolności finansowe wnioskodawców, czyli czy zapewnią udział własny w finansowaniu, który wynosi minimum 25 procent kosztów inwestycji, a następnie przyznawali punkty - wyjaśniła Małgorzata Urbaniak, zajmująca się wdrażaniem "Programu współpracy przygranicznej". - Najwięcej w stupunktowej skali otrzymały projekty dolnośląskie, a konkretnie budowy systemu wodno-ściekowego dla gmin Zawidów, Sulików i Habartice (94 punktów) oraz drogi Duszniki Zdrój - Zieleniec (91 punktów). Z czterech projektów opolskich dwa zostały odrzucone z braku dokumentacji. Obwodnica Lubrzy otrzymała 87 punktów, a budowa kanalizacji Głogówka 78,5. Słabością projektu obwodnicy Lubrzy, na co zwracali uwagę eksperci, są nie wykupione grunty pod inwestycję. W przyszłym roku Komisja Europejska będzie się skłaniać w kierunku przyznania pieniędzy na inwestycje proekologiczne.

W ramach przyszłorocznego programu Phare CBC Unia Europejska wyasygnuje na inwestycje po obu stronach naszej południowej granicy po 5 mln euro. Bezpośrednio na inwestycje infrastrukturalne każdy z krajów otrzyma po 4,5 mln euro. Reszta pieniędzy przeznaczona zostanie na tzw. fundusz małych projektów, a ich dysponentami będą euroregiony.
- Duże projekty inwestycyjne przechodzą kilka stopni weryfikacji - powiedziała Małgorzata Urbaniak. - W dalszej kolejności weryfikować je będzie Narodowy Komitet Sterujący, składający się z przedstawicieli rządu, urzędów wojewódzkich i marszałkowskich oraz euroregionów. Następnie projekty trafią pod obrady Wspólnego Komitetu Współpracy Polsko-Czeskiej, który rekomenduje je dla Komisji Europejskiej. Ostateczną decyzję o przyznaniu środków podejmuje Komitet Zarządzający Phare CBC w Brukseli.

Z opolskich projektów inwestycji najbliższy przyznania pieniędzy na realizację dotyczył właśnie obwodnicy Lubrzy. Sprawa, jak się później okazało, przepadła jeszcze w Opolu, gdzie w tym roku obradował WKWPC. Przedstawiciele Opolszczyzny zgodzili się, aby do dalszej weryfikacji trafiły trzy propozycje inwestycji, a już wtedy wiadomo było, że realizowane będą tylko dwie, przy czym stanowczo obstawali Czesi. Mimo że budowa obwodnica Lubrzy uzyskała drugą co do ilości liczbę punktów, przepadła w zakulisowych przetargach w Brukseli.